Dans un article publié le 12 juillet 2018 intitulé Confrérie des compagnons boulangers, cordonnier et meuniers 1492, j'avais proposé en fin d'article, sous le paragraphe ' Pour les amateurs de paléographie les photographies des 4 pages du document original. Récemment, une lectrice, Madame M-F. K. m'a contacté pour me demander si je pouvais lui faire parvenir la transcription de ce texte. Comme tout devoir mérite une correction, voici la transcription de ce document, qui pourra ainsi profiter à tous les lecteurs.
Le lecteur retrouvera le texte original avec les photos du document, dans l'article mentionné ci-dessus, en cliquant sur le lien en rouge.
Traduction:
Nous, Walther von Andlo, chevalier, et nous bailli, Schultheiss et Conseil de Rouffach, faisons savoir à tous ceux qui liront cette charte ou l’entendront lire, que pour la louange et la gloire de Dieu tout puissant, de Marie, sa vénérable mère et de tous les saints, nous apporterons notre aide, selon nos moyens, à toutes les âmes croyantes qui vivent selon les six œuvres * de Miséricorde et à tous ceux qui ont apporté et apporteront leur soutien, leur aide et leur contribution, et à ceux qui ont créé, administré et soutenu (protégé) cette fondation. A la demande et suite à la prière des compagnons boulangers, cordonniers et meuniers, œuvrant dans la ville et membres de la dite confrérie, nous donnons et concédons à eux et tous ceux qui leur succéderont, les droits et les privilèges suivants, dont ils pourront user et auront la jouissance, pour l’éternité, à l’hôpital Saint Jacques de Rouffach, situé dans la ville, pour 20 Gulden (florins) du Rhin qu’ils ont versés comptant au dit hôpital et que nous avons placés et employés pour l’usage et les besoins de l’hôpital.
En premier lieu, ils devront acheter le couchage comportant matelas, draps, couvertures de laine, oreillers et traversins. Tout ce qui est nécessaire pour qu’un malade puisse être nourri et recevoir de l’aide, été comme hiver, devra être acquis au frais de la confrérie, pour que, lorsqu’il tombe malade, un ou plusieurs compagnons des métiers ci-dessus nommés, qu’ils aient un emploi dans la ville ou dans le Mundat, puisse être accueilli, hébergé, logé, et avoir l’usage du dit lit et l’occuper. Ce même hôpital devra également donner à boire et à manger à ces malades tout le temps et aussi longtemps qu’il sera souffrant et nécessitera des soins. Un Spittal Meister devra prendre soin de lui, lui prodiguer ses conseils et lui offrir tout ce que l’hôpital peut offrir à un pauvre homme malade, en toute honnêteté et sans mauvaises intentions cachées (ungeforlich).
Un Büchsenknecht (un trésorier de la corporation) devra se rendre une fois par jour et tous les jours auprès de ces malades à l’hôpital et les visiter. Celui qui ne le ferait pas sera puni d’une amende d’un blaphart à payer à la confrérie, sans possibilité de grâce. Lorsque ces malades se seront rétablis et qu’ils pourront à nouveau se tenir debout, marcher et se débrouiller seuls, ils seront libres d’aller et de partir et aucun d’eux ne devra rien, ni à l’hôpital ni à qui que ce soit d’autre. Toutefois, ils seront libres de donner quelque chose à l’hôpital, pour la grâce de Dieu.
S’il arrivait qu’un malade meure à l’hôpital et quitte ce monde, tout ce qu’il possède à l’hôpital et tout ce qui lui appartient, dans la ville de Rouffach et dans le Mundat, que ce soit de l’argent, des vêtements ou autres biens, doit revenir à l’hôpital de Rouffach et y rester, sans aucun préjudice.
Chaque Spitallmeister, ainsi que la confrérie, devront posséder chacun une clé de la chambre dans laquelle se trouve le lit et tous les effets …
Pour confirmer et attester les droits et privilèges que nous avons accordés, afin qu’ils soient respectés et appliqués pour l’éternité par nos successeurs, nous, Walther von Andelo, chevalier et bailli de Rouffach et de la seigneurie de l’Obermundat, avons appendu au bas de cette charte notre sceau. De même, nous, Schultheiss et Conseil de la ville avons appendu notre sceau afin que pour nous et nos descendants dans la ville de Rouffach et la seigneurie, cette charte ne puisse faire l’objet d’aucune attaque ou altération…
Donné le mardi, jour de la Sainte Agathe en l’année 1492 après la naissance de notre bien-aimé Seigneur
A.M.R. GG 60
1492 ZINSBUCH des Spittals Sant Jacob:
Transcription:
Wir, Walther von Andlo, Ritter, Vogt, Schultheiss
und Rath zu Ruffach, tunt Kunt aller
menglichem mit dissem Briffe das wir
vor obe dem almechtige Got und siner
wurdigen Mutter [der Engel schen……?]
Frowe Maria, allen Gottes Heyllige zu
Lobe und zu Eren, die [der] sechs Wercken da
Erbermde nach unserm Vermogen, in
disser Sache zu furderen allen gloubige Selen
und allen denen so ir Stüre hief und
milte Handrechnung hier zu geton haben
und furter tun und diese Stifftung an vohen
uf bringen handthaben und beschirmen werden
den Brotbecker Knechten, Schumacher Knechten
und Muller Knechten so jetz in der Statt
Ruffach dienen und in der Bruderschafft
sint und allen Iren Nachkomen in der
gemelten Bruderschaff umb Ir ernstlich
Pitte und Ansuchen, diese hienach geschriben
Gerechtikeit und Fryheit, in Sant Jacobs
Spittal zu Ruffach, in der Statt gelegen
zu ewigen Zitten zu haben, der zu genÿ//
//sen und zu pruchen, zugelassen, zugesagt
und verwilliget, umb zweintzit rinscher
Guldin die si dem genante Spittal da//
//rumb bar ussgericht und bezalt, die wir
in des erstgenanten Spittals Nutze und
Frumme angeleit und bewendet haben
Des ersten, sollen sÿ ein gut uss bereite Bedtstat
mit Lÿnlachen, Sergen, Kutteren, Pfulwen,
Kusse, was dan da inn gehert, da mitt
sich ein krancker Mensche Summer und
Wintter Zitte ernerren und beholffen
moge in der Bruderschafft Costen kauffen
und alle Zitt in Eren halten; also, wenn
nu hinfur zu ewigen Zitten, ein Knecht
oder me, der obgemelten Handwerck zu
Ruffach, in der Statt oder in der Mondat,
kranck wurde, der dann in Ir Bruderschafft
zu Ruffach gehoren und dar in dient,
den selben krancken sol man in dem obge//
//melten Sant Jacobs Spittal zu Ruffach
uf nehmen, behusen, beherbergen und das
ob bestimpt Bedt inhalten und pruchen.
Der selbe Spittal sol auch sollichen Krancken
die Zitt und als lang sÿ siech und das
nodtürfftig sint, essen und trincken geben
und ein Spittal Meister Ir warten, Rat
tun und nach aller Zÿmlichheit was
dann einen siechen, armen Krancken Menschen
nach sinen Wissen in einem Spittal zugehort
versehen und versorgen ungevorlich und
mag ein Büchsen Knecht wer der ÿe Zitten
ist, alle Tag ein Mal zu sollichen Siechen
in den Spittal gon, und die beschen .Well//
//licher das verpreche, der bessert als dick
das bescheht der Bruderschafft ein Blaphart
one Gnad, wen auch die selben krancken
Menschen wider uf komen gon und ston
und sich selber schÿnbarlichen behelffen
so mogen si ir Stross gon und wandlen,
und ist dem Spittal noch nÿemand umb
solichen Costen und Wartung nützit schuldig
noch verbunden in keÿnem Weg, Ir [einer]
welle dan dem Spittal, usser sondrem guttem
Willen, etwas umb Gottes Willen geben.
Ob aber einer im Spittal abgienge und von
disem Zeit scheiden [werdet], was dan der
selbig bi Im, auch in der Statt Ruffach und
in der Mondat als verre disse Bruttterschafft
langt hinder Im verlossen wurt, es sy
Gelt, Kleÿder oder anders, nutzit usgenomen,
das sol alles dem vil genanten Sant Jacobs
Spittal zu Ruffach verfallen sin und bliben,
one aller menglichs Intrag. Item, es sol ein
yeder Spittalmeister einen Schlussel und
die Bruderschafft auch einen Schlussel zu
der Camer haben, dar inn die Bedtstat
ston wurt, zu dem Bett und was dan
ye zu Zitten in derselben Cameren ist zu […] schen
und dem Rat zu thunde, alles one Geverde.
Des alles zu worem Urkunde und
ewiger Gezugknuss, damit diese Frÿheit
und Verwilligung von den Nachkommenden
ewiglich one Abpruch gehalten werde,
so hab ich, Walter von Andelo, Ritter ob
genannt, als ein und ober Amptman
zu Ruffach und in der Herschaft des
Landes der Obern Mondat, min eigen
Innsigel von Pitte wegen lassen henngken
an disen Brief. Desglich haben wir, der
Schultheis und Rate der Statt Ruffach, henngken
lassen unns unnsern Nachkomen auch der
Statt Ruffach und der Herrschafft und Lande
der Mondat, jetz und zu ewigen Zitten
in alle Wege unnergriffen und on
Schaden, der geben ist uf Zinstat Sant
Agathen Tag nach Christus unsers lieben Herren
Gepurt, tusent vierhunder nunzig und zweÿ Jore.
Transcription: Gérard Michel
Droit d'auteur et propriété intellectuelle
L'ensemble de ce site relève de la législation française et internationale sur le droit d'auteur et la propriété intellectuelle. Tous les droits de reproduction sont réservés. Toute utilisation d'informations provenant du site obermundat.org doit obligatoirement mentionner la source de l'information et l'adresse Internet du site obermundat.org doit impérativement figurer dans la référence.